Zeiss Victory SF 8x42 en SF 10x42 Overzicht 

 

Algemeen

Vroeger had Zeiss een eigen vestiging in Weesp van waaruit de kijkerverkoop werd beheerd.
Zo’n vijftien jaar geleden werd deze vestiging opgeheven en werd de kijkerafdeling ondergeschoven bij Technolyt in Wormerveer.
In die tijd was ook Swarovski sterk in opkomst met bijzonder goede kijkers en telescopen.
En of we het nu leuk vinden of niet, thans wordt in ons land de markt in het topsegment geheel gedomineerd door dit merk.
Dat is niet alleen een gevolg van de kwaliteit van hun producten, maar het komt zeker ook door een uitgekiende verkoop strategie.
De verkoop van de Zeiss kijkers en telescopen wordt nu geregeld vanuit het Nederlandse Zeiss hoofdkantoor te Sliedrecht.

De nieuwe Zeiss SF-kijkers zijn al meer dan een jaar op de markt, maar tot nu toe is het me niet gelukt deze voor een test beschikbaar te krijgen.
Onbegrijpelijk dat zelfs de importeur deze niet tijdelijk voor een test beschikbaar kon stellen. Daarom zijn wij vogelaars dank verschuldigd aan Foto Konijnenberg te Den Ham,
waarvan ik deze kijkers voor een test te leen kon krijgen.

Van de e-mails die ik van vogelaars ontvang gaan er vele over de vraag “wat is voor mij de beste kijker?”. Ik zal echter nooit een kijker als “beste” aanwijzen,
mede omdat de keuze vaak van persoonlijke voorkeuren afhangt.
Ook in dit verslag zal ik vooral aandacht besteden aan de overeenkomsten en de verschillen tussen de Zeiss Victory SF 10x42 en de Swarovski EL 10x42.

Over de EL-kijkers van Swarovski heb ik in juni 2010 een verslag gepubliceerd. Optisch is er aan deze kijkers nauwelijks iets veranderd maar het design heeft kleine wijzigingen ondergaan.
Vroeger was de garantietermijn voor beide merken in ons land dertig jaar, maar thans is deze terug gebracht naar tien jaar.

In de tabel heb ik ter vergelijking naast de specificaties van de Zeiss Victory SF-kijkers ook die van de “oude” Zeiss Victory 10x42 T*FL en die van de Swarovski EL 10x42 gezet.

 

Het design
De SF 10x42 is ruim 70 gram lichter dan de EL 10x42, en ongeveer 14 mm. langer.
Het magnesium kijkerhuis van de EL is voorzien van een vrij harde groene kunststof bekleding, die van de SF bestaat uit een grijze en duidelijk zachtere kunststof.
De praktijk zal moeten uitwijzen of deze bij hogere temperatuur en met vochtige handen mogelijk plakkerig kan aanvoelen.

Het zwaartepunt van de SF ligt wat dichter bij het oculair en omdat deze kijker langer is dan de EL pak je hem meer aan de voorkant vast en dat voelt naar mijn smaak wat plezieriger.
Bovendien komt de wijsvinger dan precies op de scherpstelknop, wat bij de EL niet het geval is.

 

De afzonderlijke oculairinstelling geschiedt bij de SF door het uittrekken van een extra knop op de scherpstelschroef.
Bij de EL moet de scherpstelknop in zijn geheel worden uitgetrokken. Ik heb geen voorkeur voor één van beide methoden.

 

Het is bekend dat de focusknop bij de EL-kijkers rechtsom draaiend zwaarder gaat (tegen de veerdruk in) dan linksom.
Bij de SF loopt de scherpstelling in beide richtingen even soepel maar wel constateerde ik zowel bij de SF 8x als bij de SF 10x een geringe speling op deze knop.
De SF’s stellen met een rotatie van 250 graden (van 3m. tot oneindig) iets sneller scherp dan de EL met 300 graden.

Het effectieve eye-relief is bij de SF’s en de EL respectievelijk 17 mm. en 16 mm. Ik moet als brildrager de oculairringen (eye cups) iets uitdraaien om geen zwarte vlekken te zien.
Bij de EL is dat één klikje en bij de SF moet dat op het gevoel een stukje. Terwijl bij de Victory 10x42 T*FL de oculairringen wel op tussenstanden inklikken, heeft men daarvan bij de SF afgezien. Jammer, want vooral bij gebruik van het oculairkapje verdraait de instelling vaak ongewild.
Bij de EL zijn de oculairringen van metaal, maar bij de SF en de FL zijn ze van kunststof wat een iets minder degelijke indruk maakt.
Bij mijn inmiddels 12 jaar oude 10x42T*FL werkt het overigens nog als vanouds en bovendien zijn ze gemakkelijk te vervangen als er onverhoopt iets stuk mocht gaan.

 

Bij de vriestest (-20°C) zijn alle beweegbare delen nog gangbaar maar de scharnierdraaiing gaat dan erg zwaar, zowel bij de SF’s als bij de EL.
Na het ontdooien zijn alle kijkers vrij van inwendige condensatie.

De SF’s worden geleverd met een draagtas, draagriemen voor tas en kijker, afdekkapjes voor oculair en objectieven en een gebruikershandleiding in dertien verschillende talen, behalve in het Nederlands.
De afdekkapjes voor de objectieven zijn d.m.v. een draadje aan de kijker te bevestigen maar dat lijkt me minder handig omdat ze er in het veld dan maar wat bij bungelen.
Wel zijn ze door een speciale verbinding gemakkelijk te verwijderen. Bij de FL zijn de kapjes met strakke rubberringen rond het kijkerhuis te bevestigen en dat werkt bij mijn “oude” FL nog steeds goed. Ook bij de EL heeft Swarovski ze nu stevig aan de kijker weten te bevestigen. De vroeger gebruikte rubberringen waren te slap zodat je de kapjes regelmatig verloor.

 

De optische prestaties
Bij een vergelijking tussen de SF 10x en de EL 10x valt gelijk het grotere gezichtveld van de SF op. Een gezichtshoek van bijna 62 graden is een compliment waard aan de Zeiss ontwerpers.
Evenals Swarovski heeft nu ook Zeiss een “field flattening” toegepast waardoor de vertekening aan de randen vermindert en de randscherpte toeneemt.
Deze techniek impliceert echter het ontstaan van het “globe effect”, ook wel het “rolling ball effect” genoemd waarbij het beeld wat lijkt te golven zodra men de kijker beweegt.
Veel waarnemers storen zich niet daaraan maar sommigen beweren er duizelig of misselijk van te worden. Maar misschien is het ook een kwestie van gewennen.
Het is dus de kunst om dit effect binnen de perken te houden en toch te zorgen voor een redelijk goede randscherpte met weinig vertekening aan de randen.
Naar mijn smaak is het Zeiss gelukt daarbij een aardig compromis te vinden. Mede door het grotere gezichtsveld is de randscherpte wel wat geringer dan bij de EL, maar het globe effect is ook minder uitgesproken. Het al of niet storend ondervinden van dit verschijnsel is dus zeer persoonsgebonden en ik ben benieuwd de ervaringen van andere gebruikers te vernemen.
Aarzel dus niet mij daarover te mailen.

De fabrikanten geven als lichttransmissie een waarde van 92% voor de SF en 90% voor de EL. Maar er wordt niet bij vermeld voor welke golflengte en of dit mogelijk een soort gemiddelde betreft voor “daglicht”. In het veld krijg ik de indruk dat de EL iets helderder is, maar mogelijk komt dat door de natuurlijke kleurweergave van deze kijker.
De SF vertoont een lichte, niet hinderlijke geelzweem die het beeld wat warmer maakt van tint.

De SF 10x geeft aan de beeldranden iets minder blauw/groene kleurrandjes te zien dan de EL en de SF 8x juist iets meer.
Het verschijnsel is overigens bij geen van de kijkers hinderlijk. In het veld heb ik met de SF 10x een iets groter scherptebereik (dieptescherpte) dan met de EL 10x, mogelijk een gevolg van de iets langere brandpuntsafstand van het SF-objectief, doch dit is slechts een veronderstelling. De verschillen zijn ook niet heel groot.

De beeldscherpte is van alle kijkers erg goed. De beide 10x kijkers scoren op mijn testkaart een resolutie van 2.8 boogseconden.
Voor het oog betekent dat 28 boogseconden en die resolutie wordt door het gemiddelde menselijk oog niet gehaald.

 

De op kijkers vermelde vergroting is vaak niet voor 100% exact. Op de afbeelding van de testkaart is te zien dat het beeld van de EL een tikje groter is dan dat van de SF.

Ten slotte
Zeiss heeft de markt thans, ca. 12 jaar na het verschijnen van de topmodellen “Victory T*FL”, verrijkt met de SF-kijkers.
Deze behoren tot de absolute top en in dit verslag heb ik vergelijkingen gemaakt met de grootste concurrent, de Swarovski EL 10x42.
Ik hoop dat de aspirant koper hiermee iets gemakkelijker een keuze kan maken. Maar voor de definitieve keuze is het toch noodzakelijk de in aanmerking komende kijkers in een goed geoutilleerde winkel naast elkaar te vergelijken. Niet alle ogen zijn gelijk en smaken kunnen verschillen.

Tenslotte hoop ik echt dat Zeiss met deze kijkers weer de aandacht van de Nederlandse vogelaars krijgt die ze vroeger had en die ze ook zeker verdient.

 

De specificaties en de cijferwaardering zijn in de volgende tabel samengevat

TWENTSE VOGELWERKGROEP Ing. J.A.Meijerink
T E S T R A P P O R T                         Zeiss                          februari  2016
Kijkermerk / type	Victory SF 8x42	Victory SF 10x42	Victory 10x42 T*FL	Swarovski EL 10x42
Technische gegevens
Gewicht (gram)	789	796	763	870
Hoogte (mm.)	174 - 182	174 - 182	162 - 172	160 - 172
Max. breedte (mm.)	137	137	137	132
Diameter uittredepupil (mm.)	5.25	4.20	4.20	4.20
Effectief Eye-Relief (mm.)	17	17	14	16
Oogafstand (mm.)	54 - 76	54 - 76	54 - 75	54 - 74
Max. rotatie focusknop ( ° )	660	660	320	900
Rotatie focusknop van 3m tot ∞ ( ° )	240	250	210	300
Kleinste waarneemafstand (m.)	1.50	1.50	2.00	1.50
Schemeringsgetal	18.3	20.5	20.5	20.5
Gezichtsveld op 1000 m. (m.)	146	120	110	112
Openingshoek ( ° )	8.35	6.86	6.29	6.41
Gezichtshoek ( ° )	60.6	61.9	57.6	58.5
Adviesprijs (€ )	2149.=	2199.=	--	2265.=
Optische kwaliteit
Beeldscherpte	5	5	5	5
Contrastweergave	5	5	5	5
Kleurranden	4 -	4.5	3.5	4
Randscherpte	4	4.5	3.5	5
Gezichtsveld	5	5	4.5	4.5
Kleurweergave	4.5	4.5	5	5
Inwendige spiegeling	4	4	4	4
Vertekening / Globe effect	4.5 / 4	4.5 / 4	4 / 5	5 -  / 3
Geschiktheid voor brildragers	5	5	5	5
Mechanische kwaliteit     +20° / -20 °
Scharnierdraaiing	5 / 1	5 / 2	5 / 5	5 / 2
Scherpstelmechanisme	5 / 4	5 / 4	3 / 4	4 / 4
Oculairinstelling	5 / 5	5 / 5	3 / 4	5 / 5
Oculairringen	4 / 4	4 / 4	4 / 4	5 / 4
Stof- en waterdichtheid	5	5	5	5
Cijferwaardering:   1=Slecht  2=Matig  3=Redelijk  4=Goed  5=Uitstekend
Opmerkingen:        Garantietermijn: 10 jaar voor alle kijkers.
Dit testrapport mag voor reklamedoeleinden worden gebruikt als daarvoor schriftelijke toestemming van de auteur is verkregen en wanneer het bovendien in z'n geheel wordt gepubliceerd.

Voor vragen en/of opmerkingen betreffende kijkers en telescopen ben ik slechts per e-mail bereikbaar op  elsjan99DITNIET@xs4all.nl
(Voor het verzenden dient u “DITNIET” uit het mailadres te verwijderen)

 

Februari 2016                  J.A. Meijerink

Dit testrapport mag met schriftelijke toestemming van de auteur en met bronvermelding voor reclamedoeleinden worden gebruikt, mits het in z'n geheel wordt gepubliceerd.

Nuttige links

http://www.zeiss.com/sports-optics/en_us/nature/binoculars/victory-binoculars.html
http://at.swarovskioptik.com/natur/fernglaeser-c2101
http://www.holgermerlitz.de/globe/distortion.html
http://www.fotokonijnenberg.nl/zeiss-victory-sf-10x42-4