Professionele zaklampen Overzicht 

 

Door de nieuwe LED-technologie heeft ook de ontwikkeling van zaklampen een enorme sprong voorwaarts gemaakt. De nieuwste lampen produceren thans een hoeveelheid licht die we vroeger niet voor mogelijk hebben gehouden. Vooral de in China vervaardigde zaklampen behoren tot de beste die momenteel verkrijgbaar zijn. Zaklampen zijn onontbeerlijk bij onderzoek naar nachtvogels, vleermuizen, amphibieën, dassen, vossen, nachtvlinders en andere nachtdieren. De ornitholoog, zoöloog, entomoloog, jager, boswachter, jachtopziener en natuurterreinbeheerder kunnen niet zonder een betrouwbare zaklamp. Hoewel er op het internet veel over zaklampen is te vinden, treft men er nauwelijks serieuze vergelijkende testen aan in de Nederlandse taal. Omdat deze hulpmiddelen dus van belang zijn voor wie zich dikwijls in de natuur ophoudt, heb ik een aantal van de meest gangbare modellen aan een test onderworpen.

Voor de natuuronderzoeker zijn de volgende eigenschappen van een goede zaklamp van belang.

1. Degelijkheid. Hij moet tegen een stootje kunnen en de schakelaars moeten op langere duur goed blijven werken.
2. Betrouwbaarheid. Deze eigenschap hangt nauw samen met de eerste.
3. Waterdichtheid. De lamp moet minstens spatwaterdicht zijn.
4. Grote lichtopbrengst. Niet alleen een grote reikwijdte maar ook een voldoende brede lichtbundel op kortere afstand.
5. Een spaarschakeling zodat de lamp niet steeds het volle vermogen uit de voedingsbron trekt als dit niet nodig is.
6. Gewicht en afmetingen moeten zo gering mogelijk zijn.

Lampen die aan al deze eisen voldoen vindt men gewoonlijk niet bij de gemiddelde bouwmarkt. Ze zijn dan ook duurder dan de gewone “huis-tuin-en-keuken” zaklamp. Dit soort zaklampen is slechts verkrijgbaar bij zaken die zich daarin hebben gespecialiseerd. Daarom stel ik het bijzonder op prijs dat de firma “Knives and Tools” te Apeldoorn mij een aantal exemplaren voor een test beschikbaar wilde stellen. Mijn onderzoek is vooral gericht op de bruikbaarheid en de prestaties in het veld. Voor een uitgebreide beschrijving en werking van de diverse lampen verwijs ik naar de websites van de fabrikanten en naar de internetforums over dit onderwerp. De belangrijkste technische gegevens zijn echter in tabellen samengevat. De testresultaten worden verder aan de hand van afbeeldingen zichtbaar gemaakt.
Eerst ter verduidelijking nog wat algemene zaken en een uitleg over de gebruikte terminologie.

LUX en LUMEN

De totale hoeveelheid licht die een lichbron uitstraalt wordt uitgedrukt in LUMEN. Een hoge LUMEN-waarde zegt nog niets over de geschiktheid van de lamp voor een bepaald doel.
Zo zal een deel van het licht d.m.v. een lens of reflector gebundeld moeten worden om voldoende reikwijdte te verkrijgen. De LUX-waarde zegt wat meer over de lichtkracht omdat deze wordt uitgedrukt in een hoeveelheid licht per oppervlakte eenheid. (1 LUX= 1 LUMEN per M²)

Het lichtbundelprofiel

Bij goede zaklampen is een deel van het licht sterk gebundeld terwijl de rest zorgt voor een bredere bundel en de verlichting op kortere afstand. We zien de sterke bundeling met hoge LUX-waarde in het centrum van de geprojecteerde lichtstralen. In de Engelstalige literatuur noemt men dit heldere centrale gedeelte de “hotspot”. De veel minder heldere ring rond de hotspot wordt de “spil” genoemd. Omdat ik er geen goede Nederlandse benamingen voor kan vinden, zal ik deze aanduidingen ook in dit verslag gebruiken. Soms zien we rond de spil nog een vage tweede ring, de halo genaamd. De overgang van de hotspot naar de spil verloopt soms geleidelijk. De grens wordt dan getrokken op het punt waar de helderheid van de hotspot met 50% is verminderd.
De helderheid van de spil wordt gemeten op de helft van de afstand van buitenkant hotspot tot buitenkant spil. De afmetingen en de helderheden van hotspot en spil vormen samen het bundelprofiel. Voor het meten van helderheden (LUX-waarden) heb ik gebruik gemaakt van een professionele LUX-meter, de Gossen Panlux Electronic 2.

De afbeelding laat de geprojecteerde lichtbundels zien waarbij de zaklampen op 1 meter afstand van de wand zijn geplaatst. De camera-instellingen en de afbeeldingsschaal zijn steeds gelijk zodat een vergelijk van de verschillende bundelprofielen mogelijk is. De in de tabel vermelde LUX-waarden zijn in dezelfde opstelling gemeten waarbij de luxmeter zich op 1 meter afstand voor de lamp bevindt.

Lichtbronnen

Als lichtbron voor zaklampen komen in aanmerking: Gloeilampen, LED’s en de z.g. HID’s. Gloeilampen worden gekenmerkt door een filament (een metalen spiraal) dat door een electrische stroom tot gloeien wordt gebracht. De hoeveelheid uitgestraald licht is meestal aanmerkelijk geringer dan bij een moderne LED. Ook verandert de kleur van het licht naar geel en rood als de voedingsspanning af neemt. De levensduur van de lamp is beperkt. Deze kan worden verlengd door het filament te omgeven door b.v. Krypton- of Xenongas. Ook neemt de lichtopbrengst daardoor toe, hoewel die geringer blijft dan bij de LED’s. Daarom worden gloeilampen ook steeds minder bij professionele zaklampen toegepast. In dit verslag wordt slechts één exemplaar met een gloeilamp getest. Dit niet omdat de prestaties daarvan zo uitzonderlijk zijn, maar meer om het verschil met de LED-lampen te demonstreren. LED’s zetten de energie uit de voedingsbron rechtstreeks om in licht. Ze gaan veel zuiniger om met de energie dan gloeilampen en bovendien blijft de kleur van het licht constant als de spanning af neemt. Bij afnemende spanning geven ze alleen minder licht. De levensduur van LED’s is aanzienlijk langer dan van gloeilampen. De LED’s in de geteste lampen hebben een levensduur van maar liefst 50.000 uren (en dat is omgerekend 5.7 jaren!!). Daarom zullen gloeilampen steeds meer door LED-verlichting worden vervangen. Begin 2007 kwam een nieuwe LED op de markt, de Cree XR-E met een tweemaal zo grote lichtopbrengst als voorgaande LED’s bij hetzelfde energieverbruik. Een aantal van de geteste zaklampen zijn van deze LED’s voorzien. HID (High Intensity Discharge) lampen produceren licht door het laten overspringen van een “vonkenboog” binnen een gasgevulde glazen capsule. Hiervoor is een hoge spanning nodig die speciale electronica vereist. HID-lampen zijn veel moeilijker te maken dan LED’s en daarom ook aanzienlijk duurder. De lichtopbrengst van HID’s is in het algemeen groter dan die van LED’s. Sommige zaklampen, die voorzien zijn van een HID-lamp, blijken bijzonder kostbaar te zijn. HID-lampen zien we thans ook in de koplampen van auto’s. In dit verslag blijven ze verder buiten beschouwing.

Reflectoren

Om het licht te kunnen bundelen gebruikt men voornamelijk reflectoren. Deze hebben een ongeveer parabolische vorm waarbij de lichtbron zich in het brandpunt bevindt. De lichtstraal kan door een gladde reflector sterk worden geconcentreerd zoals we bijvoorbeeld kunnen zien bij de Maglites. Het probleem daarbij is dat er niet gelijktijdig een heldere brede lichtbundel ontstaat die de naaste omgeving kan verlichten. Ook ontstaan er soms hinderlijke ringen of donkere centrale vlekken in de geprojecteerde bundel. Om dat te voorkomen past men meestal een structuur toe op de binnenzijde van de reflector waardoor het licht wat meer wordt verspreid. De reikwijdte neemt daardoor wel enigszins af, maar het licht wordt egaler verdeeld. De reflector is bij de betere zaklampen afgedekt door een gecoat glas waardoor de lichtsterkte optimaal wordt benut.

Voedingsbronnen

Naast enkele zaklampen met ingebouwe vaste accu, worden meestal batterijen of oplaadbare accu’s gebruikt van het type Alkaline, Lithium, NiMH(Nikkel-Metaal-Hydride) of Lithium-ion. Alkaline batterijen hebben het voordeel dat ze overal te koop zijn en weinig zelfontlading vertonen. Wel kan de spanning bij lage temperaturen aanzienlijk afnemen. Normaal is de spanning ca. 1.5 Volt. Als de zaklamp weinig wordt gebruikt is dit een goede voedingsbron. NiMH cellen zijn oplaadbaar maar verliezen hun spanning al in korte tijd. Sommige zijn al na 1 tot 2 maanden ontladen. Ze zijn in ons land overal te koop maar ze zijn wel wat duurder dan alkaline batterijen. Ze hebben een capaciteit van 2000 tot 2700 mAh. en het voltage is 1.2 Volt. Bij opslag onder hogere temperatuur vertonen ze een verouderingseffect. Voor wie z’n zaklamp veel gebruikt kan dit een geschikte energiebron zijn. Inmiddels zijn er NiMH-cellen ontwikkeld die een zeer geringe zelfontlading hebben. Zo heeft bijvoorbeeld Sanyo de “Eneloop” ontwikkeld van 2000 mAh en een zelfontlading van slechts ca. 15% per jaar. Ook Titanium en Rayovac schijnen dergelijke accu’s te vervaardigen. Ik gebruik dit soort accu’s nu met succes want wat heb je aan een accu van 2700 mAh die je al na 1 of 2 maanden in de steek laat. Lithium accu’s worden vaak toegepast in zaklampen. Ze leveren ca.1300 mAh bij 3 Volt. Vooral de bekende CR123A cellen worden veel toegepast. Ze zijn niet goedkoop en wie z’n zaklamp veel gebruikt kan voordeliger oplaadbare Lithium-ion cellen gebruiken als de zaklamp daarvoor geschikt is. Tracht nooit een Lithium-cell op te laden daar deze kan exploderen. Oplaadbare Lithium-Ion cellen zien we vanaf omstreeks 2006 steeds meer verschijnen. Ze hebben een hoge energiedichtheid en leveren ca. 900 mAh bij 3.6 Volt. Ze hebben een geringe zelfontlading en vertonen geen geheugeneffect. Wel laten ze een veroudering zien na enkele jaren hetgeen is te reduceren door de accu’s koel te bewaren. Ze mogen niet te ver worden ontladen en ook de laadstroom moet tussen bepaalde grenzen liggen. Een in zaklampen veel toegepaste accu is de 18650 die 2200 mAh levert bij 3.6 Volt.

Electronica

Bij goede zaklampen is een stukje electronica ingebouwd die de lichtopbrengst zoveel mogelijk constant houdt. Ook kan deze er voor zorgen dat er verschillende voedingsspanningen zijn te gebruiken. Zo werkt de Fenix TK11 bijvoorbeeld met twee stuks CR123A (in serie dus 6 Volt) of met een 18650 van 3.7 Volt. Bij lampen geschikt voor Lithium-ion cellen kan de electronica er voor zorgen dat de accu niet te ver wordt ontladen. Verder zijn de betere zaklampen voorzien van een spaarschakeling, soms in 4 verschillende standen en daarbij nog verschillende knipperstanden zoals o.a. stroboscoop of S.O.S. signalen.

Het zaklamphuis

Dit bestaat bij de betere zaklampen meestal uit aluminium. Ter bescherming wordt de tubes van binnen- en buitenkant geanodiseerd en als het goed is geschiedt dit ook met de schroefdraad. Anodiseren is een oppervlaktebehandeling waarbij volgens een electrochemisch proces een oxidelaag op het aluminium wordt gevormd. Dit geeft niet alleen een goede bescherming tegen corrosie maar verhoogt ook de slijtvastheid. Afhankelijk van de bij het proces gebruikte zuren onderscheidt men de anodiseertypen I, II en III. Bij type III wordt een bijzonder harde en slijtvaste laag aangebracht. Om het indringen van vocht te voorkomen zitten er t.p.v. de schroefdraad aan beide einden van de tubes pakkings- of z.g. O-ringen. Bij de aankoop van een professionele zaklamp worden gelijk enkele O-ringen geleverd omdat die, na veelvuldig wisselen van de batterijen, wel eens stuk gaan. Voor de waterbestendigheid wordt een internationale code gebruikt.
Zo betekent IPX-4 spatwaterdicht, IPX-7 is bestand tegen onderdompeling op 1 m. diepte gedurende 30 minuten. IPX-8 is bestand tegen voortdurende onderdompeling waarbij de fabrikant aangeeft tot welke waterdiepte.
Het aan- en uitschakelen van de lamp geschiedt door het draaien van de kop of de achterdop t.o.v de tubes. Vaak ook door een klik-aan/klik-uit drukknop op de achter- of zijkant.
Ook het wisselen van lichtstand geschiedt door het draaien van de kop of het indrukken van een knop op de achter- of zijkant van de tubes. Er zijn dus zeer veel verschillende mogelijkheden die zelfs binnen de producten van één fabrikant kunnen wisselen. Een standaardisatie van bedieningswijzen zou wenselijk zijn omdat het zonder handleiding soms puzzelen is.
Dat de moderne zaklampen aan degelijkheid niet te wensen over laten, zien we door buitenlandse testen waarbij o.a. een Fenix TK40 achter een auto wordt aangesleept, in een ijsblok wordt ingevroren en daarna in kokend water wordt gelegd. Ook blijft de lamp branden als men deze vanaf ca. 1 m. hoogte op een betonvloer laat vallen. De lamp is dan uiteraard wel aan de buitenkant beschadigd, maar werkt verder nog perfect.

Garantieperiode

De garantieperiode kan per fabrikant wisselen en zelfs binnen één merk nog per type. Zo geeft Maglite een beperkte levenslange garantie. Maar omdat de bewegende delen daarbij worden uitgesloten (die het eerst stuk gaan), heeft deze garantie nauwelijks zin. Fenix geeft 24 maanden op de TK11 en 30 maanden op de TK40. De recente Europse wetgeving vermeldt een periode van 3 jaar, maar omdat dit op verschillende wijze kan worden uitgelegd bestaat daarover onduidelijkheid. Belangrijker is daarom dat de importeur van de Fenix-producten (KnivesandTools) daarop 5 jaar garantie geeft en op alle andere merken 2 jaar.

De buitenopnamen laten het lichtbundelprofiel zien in de ruimte waardoor het driedimensionale effect zichtbaar wordt. Als camera is de Canon 40D met een 17 mm.groothoek objectief gebruikt. De opnamen zijn gemaakt met een belichtingstijd van 1 sec. bij diafragma F 4.0 en een lichtgevoeligheid van ISO 800. De instellingen zijn steeds constant gehouden zodat de beelden zijn te vergelijken.

De Maglite 3D – LED

Jarenlang was Maglite de toonaangevende zaklampen fabrikant. Het in Californië gevestigde bedrijf stond bekend om zijn degelijke producten met hoge lichtopbrengst. Met de ontwikkeling van de LED-techniek en de opkomst van landen als China, is de rolverdeling gewijzigd, zelfs nu Maglite ook LED’s gebruikt als lichtbron. De beelden laten duidelijk zien dat Maglite niet meer kan meekomen met de Aziatische producten. De lichtopbrengst is geringer en de openingshoek van de hotspot is naar huidige begrippen te klein. De reflector is wel te verstellen zodat de spil wat groter wordt, maar daardoor onstaat er een donkere centrale vlek in de hotspot.

De Fenix TK40

Een zaklamp van de in het Chinese Shenzhen gevestigde firma Fenix. Een zeer degelijke lamp met een enorme lichtopbrengst van 630 Lumen. Heeft een mooie brede lichtbundel, zowel voor de hotspot als voor de spil. Het is de mooiste zaklamp uit de testserie maar ook de duurste. Het gewicht van 500 gram is niet gering maar altijd nog minder dan dat van de Maglite.
Er wordt dan ook een verstelbare draagriem meegeleverd. De fabriek garandeert een waterdichtheid volgens de hoogste code (IPX-8) en een weerstand tegen een waterdruk van 3 meter.
De lamp wordt gevoed met 8 stuks AA batterijen (Alkaline of oplaadbare NiMH). Er zijn vier verlichtingssterkten.

Verder spreken de afbeeldingen voor zich. Bij de buitenopname in een beukenlaan zijn reflectoren aan de bomen geplaatst op afstanden van 100, 200 en 300 meter. Opnamen met een 400 mm. objectief laten het centrum (de hotspot) van de overzichtsopname zien. De bomen op 300 m. zijn nog goed te onderscheiden.

Met een lichtsterke verrekijker krijgt men ook ongeveer bovenstaand beeld. Proeven in het veld tonen aan dat met een 10x verrekijker en de TK40 in turbostand, o.a. hazen op 150 m. nog goed zijn te herkennen. Reeën en mensen zijn op 250-300 m. nog waar te nemen.

Het waarnemen met een aan een verrekijker gekoppelde zaklamp is slechts mogelijk bij helder weer. Als er te veel waterdamp in de lucht zit treedt er al snel verblinding op. In dat geval dient de lamp op enige afstand van de kijker te worden gehouden. Deze zaklamp wordt uitsluitend bediend met de knop aan de achterzijde. Door deze korter of langer ingedrukt te houden verandert de lichtstand, hetgeen enige gewenning vereist. Als voedingsbron gebruik ik zelf acht stuks “Eneloop” van Sanyo, maar de lamp accepteert ook alkaline batterijen. De handleiding adviseert de lamp niet langer dan een kwartier op de turbostand te laten branden i.v.m. oververhitting. Mocht dit toch plaatsvinden dan gaat de lamp knipperen. Om de hitte af te voeren zitten er vijf koelringen om de kop. De binnen- en buitenzijde van het lamphuis zijn Type III hard geanodiseerd, maar de schroefdraad merkwaardig genoeg niet. Technische gegevens zijn in de tabel samengevat.
Voor afbeeldingen en uitvoerige beschrijving van deze zaklamp verwijs ik naar de website van de fabrikant. Ongeacht de fabrieks garantietermijn van 30 maanden, geeft “KnivesandTools” op alle Fenix-producten 5 jaar garantie. Het is een degelijke, universele zaklamp met bijzonder hoge lichtopbrengst en grote reikwijdte.
Zeer aan te bevelen, niet alleen voor de natuuronderzoeker maar ook voor opsporingsinstanties, terreinbeheerders, jagers, watersporters etc..

De Fenix TK11-Premium R2

Deze compact gebouwde zaklamp is vervaardigd van Type III geanodiseerd aluminium, ook de schroefdraad. De kop is voorzien van twee koelringen. Een te verwijderen “vierkante” moer zorgt ervoor dat de lamp niet ongewild kan wegrollen. De voorkant van de kop vertoont een drietal uitsparingen zodat is te controleren of de lamp brandt als deze met de kop naar beneden wordt neergezet. Door het verdraaien van de kop wisselt men tussen de beide lichtstanden. De ingebouwde electronica zorgt er voor dat de lamp verschillende voedingsspanningen accepteert.
Zo leveren twee CR123A cellen 6 Volt en een oplaadbare 18650 Lithium-ion cel 3.7 Volt. De drukknop aan de achterzijde heeft slechts een klik-aan/klik-uit functie. Als LED wordt een Cree R2 toegepast met een brandduur van 50.000 uren. Bij de aankoop worden een draagetui en enkele reserve O-ringen geleverd. Het is een degelijke zaklamp met goede lichtopbrengst zonder de extra mogelijkheden die de andere lampen kenmerken, maar die eenvoudig is te bedienen en die doet waarvoor hij is gemaakt. Zeer aanbevolen.

De Fenix PD30

Dit is de kleinste en lichtste uit de testserie met een onverwacht krachtige lichtbundel die een halo rond de spil vertoont. Is geheel vervaardigd uit Type III geanodiseerd aluminium. Zowel de binnen- en buitenzijde als de schroefdraad zijn geanodiseerd. De Cree XR-E LED wordt gevoed door twee CR123A cellen. Voor wie deze zaklamp veel gebruikt kan het batterijverbruik dus nogal kostbaar worden. De lamp is helaas niet geschikt voor oplaadbare lithium-ion accu’s. Volgens de handleiding zou men de turbostand spaarzaam moeten gebruiken om oververhitting te voorkomen. De lichtstanden wisselt men door gecombineerd verdraaien van de kop en het gedeeltelijk indrukken en loslaten van de aan/uit schakelaar. Al met al nogal omslachtig en naar mijn smaak zou de lamp best wat minder mogelijkheden mogen hebben waardoor de bediening eenvoudiger zou zijn (dus b.v. zoals bij de TK11). In het leveringspakket zitten ook een etui en enkele reserve O-ringen. Volgens mijn vrouw zou deze zaklamp in een damestas niet misstaan.

De Fenix LD20

Een slanke zaklamp met een behoorlijk grote lichtopbrengst die maar weinig geringer is dan bij de PD30. De openingshoeken van de hotspot en de spil komen ongeveer overeen met die van de PD30. De lamp bestaat uit type III hard geanodiseerd aluminium. Een voordeel is dat de Cree XR-E LED wordt gevoed door 2 AA batterijen (alkaline of oplaadbare NiMH). De bediening is hetzelfde als bij de PD30 en vereist wat gewenning. Wat mij betreft zou de lamp best wat minder “toeters en bellen” mogen hebben als daardoor de bediening wat vriendelijker zou worden, maar dat blijft een persoonlijke opvatting. In het leveringspakket zitten ook een etui (holster) en reserve O-ringen. Een heel aardige zaklamp die gemakkelijk is mee te dragen.

De Surefire 6P

De enige zaklamp in deze testserie met een Xenon gloeilamp. Deze al wat oudere lamp is slechts opgenomen om de verschillen met moderne LED-lampen te demonstreren.
De afbeeldingen laten duidelijk zien dat de prestaties achter blijven bij die van de moderne lampen. Deze zaklamp is ook uit te rusten met een LED-lamp maar ook dan blijven de prestaties wat minder. Het is verder een zeer eenvoudig te bedienen instrument omdat het slechts één lichtstand kent. Bij de testopnamen is gebruik gemaakt van de P61 Xenon-lamp van 120 Lumen die op de beide CR123A cellen ca. 20 minuten brandt.

De DarkTort DT-E1.0

Een kwalitatief hoogwaardige zaklamp, geheel van geanodiseerd aluminium (ook de schroefdraad). De kop is voorzien van drie koelringen. Er zijn twee lichtstanden en een stroboscoop.
Het wisselen van lichtstand geschiedt door het op verschillende wijze draaien van de kop. De door de fabrikant opgegeven brandduur in de laagste stand (18 uur) wordt volgens buitenlandse testen niet gehaald (men stelde voor de spaarstand resp. 6.3 en 10.8 uur vast). Opvallend is dat de accu er aan de voorkant moet worden uitgenomen omdat de opening aan de onderzijde daarvoor te nauw is. Evenals enkele andere lampen uit deze testserie is ook deze voorzien van een Cree XR-E LED. Werkt uitsluitend op een oplaadbare 18650 Lithium-ion accu, en dus niet op twee CR123A batterijen. Het bundelprofiel komt enigszins overeen met dat van de TK11, maar de helderheid van de spil is wat geringer. Ook is er een zeer duidelijke halo rond de spil waar te nemen. Bij de lamp worden een koffertje en reserve O-ringen geleverd. Het is een zeer degelijke, mooi afgewerkte zaklamp met goede lichtopbrengst.

De Lumapower MRV-Side Kick

Bij deze zaklamp worden de lichtstanden gewisseld d..m.v. een knop aan de zijkant hetgeen naar mijn smaak wat plezieriger werkt dan bij de andere hier besproken lampen.
Wel kan men in het donker en met handschoenen aan deze knop soms wat moeilijk vinden. De aan-/uitschakelaar bevindt zich aan de onderzijde. De voeding bestaat uit twee stuks CR123A batterijen of een oplaadbare 18650 lithium-ion cel. Het lichtbundelprofiel kenmerkt zich door een sterke bundeling van het licht. Daardoor is de diameter van de hotspot het kleinst van de hier geteste LED-lampen. Hoewel de totale lichtopbrengst 250 Lumen bedraagt, is de helderheid van de hotspot op 1 m. voor de lamp maar liefst 21000 Lux. Dat is zelfs nog wat meer dan bij de TK40 (14300 Lux) zodat de reikwijdte van de MRV ook iets groter is.

Bij enkele testen die ik uitvoerde, bleek een testkaart op 75 m. afstand bij de MRV duidelijk meer licht te ontvangen dan bij de TK40. Deze hoge centrale helderheid is wel ten koste gegaan van de bundelbreedte hetgeen niet voor alle toepassingen wenselijk is. Het is een degelijk gebouwde lamp en geschikt voor wie behoefte heeft aan een grote reikwijdte van een niet al te brede lichtbundel.

Merk / Type	Maglite 3D-LED	Fenix TK40	Fenix TK11 R2	Fenix PD30
Land van herkomst	USA	China	China	China
Lengte (mm.)	317	208	135	115
Dikte kop/tubes (mm.)	57 / 40	62 / 41	35 / 26	22 / 22
Gewicht incl. accu’s (gram)	850	500	170	81
Constructie (materiaal)	Aluminium	T6 aluminium	Aluminium	Aluminium
Oppervlaktebehandeling	Geanodiseerd	Type 3  geanodiseerd	Type 3 geanodiseerd	Type 3  geanodiseerd
Waterdichtheid	Spatwater-dicht	IPX-8 (tot 3 m.)	IPX-8	IPX-8 (tot 2 m.)
Reflector	Glad	Gestructureerd	Gestructureerd	Gestructureerd
LED / Lamp	3 Watt LED	Cree MC-E LED	Cree R2 LED	Cree (Q5) XR-E LED
Voeding	3xD-Cel	8xAA (Alkaline of oplaadbaar)	2xcr123A of 1x18650	Uitsluitend 2xCR123A
Brandduur (uren)	Ca. 3.5	150-20-6.8-2	10-1.5	65-8-4-1.5
Aantal normale standen	1	4	2	4
Aantal knipperstanden	0	4 (Stroboscoop + S.O.S.)	0	2 (Stroboscoop + S.O.S.)
Diameter hotspot op 1 m. (m.)	0.10	0.28	0.20	0.22
Diameter spil op 1 m. (m.)	1.83	1.64	1.16	1.13
Openingshoek hotspot (graden)	5.7	15.9	11.4	12.6
Openingshoek spil (graden)	84.9	78.7	60.2	58.9
Lichtopbrengst (Lumen)		13-93-277-630	64-240	9-70-117-220
Verlichtingssterkte hotspot op 1 m. (Lux)	5700	290-2500-6800-14300	2700-8300	380-1160-2050-4130
Verlichtingssterkte spil op 1 m. (Lux)	11	7-25-70-130	32-120	7-29-49-103
Garantieperiode (jaren)	2	5	5	5
Prijs (€)	72.00	149,95	75.95	64.95

Merk / Type	Surefire 6P	Fenix LD20	Dark Tort DT-E1.0	Lumapower MRV-Side Kick
Land van herkomst	USA	China	China	China
Lengte (mm.)	130	149	143	176
Dikte kop/tubes (mm.)	32 / 26	22 / 17	32 / 23	46 / 26
Gewicht incl. accu (gram)	144	105	170	256
Constructie (materiaal)	Aluminium	Aluminium	Aluminium	Aluminium
Oppervlaktebehandeling	Type 2 geanodiceerd	Type 3 geanodiceerd	Geanodiseerd	Geanodiseerd
Waterdichtheid	IPX-8 tot 10 m.	IPX8 (tot 2 m.)	IPX-8	Min. IPX-7
Reflector	Gestructureerd	Gestructureerd	Gestructureerd	Glad
LED / Lamp	P60 of P61 Xenon-gloeilamp	Cree (Q5) XR-E LED	Cree XR-E LED	Cree (Q5) XR-E LED
Voeding	2xCR123A	2xAA (Alkaline of oplaadbaar)	Uitsluitend 1x18650 Lithium	2xCR123A of 1x18650 Lithium
Brandduur (uren)	1 - 0.3	71-13-5-2	11-2
Aantal normale standen	1	4	2	3
Aantal knipperstanden	0	2 (Stroboscoop + S.O.S.)	1 (stroboscoop)	1 (stroboscoop)
Diameter hotspot op 1 m. (m.)	0.22	0.22	0.20	0.17
Diameter spil op 1 m. (m.)	2.00	1.12	1.02	1.05
Openingshoek hotspot (graden)	12.6	12.6	11.2	9.7
Openingshoek spil (graden)	90.0	58.5	54.0	55.4
Lichtopbrengst (Lumen)	65 - 120	9-47-94-180	15-225	250
Verlichtingssterkte hotspot op 1 m. (Lux)	4200	180-920-1880-3400	435-6700	1900-3900-21000
Verlichtingssterkte spil op 1 m. (Lux)	13	4.1-21-41-70	7.3-120	7.5-20-100
Garantieperiode (jaren)	2	5	2	2
Prijs (€) (K&T, juli 2009)	59.50	59.95	71.50	99.95

Samenvatting

De moderne LED-lampen stellen de vroegere producten met gloeilampen in de schaduw. Vooral de thans in China vervaardigde lampen hebben voor een doorbraak gezorgd.
Mijn favoriet is de krachtige Fenix TK40 met brede lichtbundel en grote reikwijdte, gevolgd door de Lumapower MRV-Side Kick met nog wat grotere “draagkracht”.
De overige LED-lampen zijn zeer geschikt voor wie minder gewicht mee wil dragen en toch over een krachtige zaklamp wil beschikken.
Rest mij de firma “KnivesandTools” te danken voor de welwillende medewerking en de adviezen die ik van hen mocht ontvangen.

Augustus 2009                 Jan Meijerink

Enkele links

Tussen alle reclame is er op het internet veel wetenswaardigs over zaklampen en batterijen te vinden. Hier enkele websites met interessante onderwerpen.

http://homepages.inf.ed.ac.uk/rbf/CVonline/LOCAL_COPIES/LIGHTMEASUREMENT/handbook.pdf
“The light measurement handbook”. Voor wie wat meer over licht, en het meten daarvan wil weten.

http://www.candlepowerforums.com
Het forum voor zaklampen-freaks waarop veel wetenswaardigs is te lezen.

http://www.candlepowerforums.com/vb/showthread.php?t=149804
Een artikel over de Eneloop accu’s en over zelfontlading.

http://www.candlepowerforums.com/vb/showthread.php?t=233856
De “Fenix TK40 torture test” op het CP-Forum waarbij deze zaklamp aan verschrikkelijke beproevingen wordt onderworpen.

http://www.candlepowerforums.com/vb/showthread.php?t=218095
Een uitgebreid verslag over de DarkTort met veel afbeeldingen en brandduurmetingen.

http://batteryuniversity.com/index.htm
Een interessante site met veel informatie over voedingsbronnen.

http://www.buchmann.ca/default.asp
Nog een site met wetenswaardigheden over batterijen en accu’s.

http://www.knivesandtools.com/nl/ct/zaklampen_home.htm
De site van “KnivesandTools” te Apeldoorn, leverancier van diverse professionele zaklampen en importeur van de Fenix-producten.

http://www.surefire.com/Flashlights

http://www.maglite.com

http://fenix.com/newping.asp
De websites van enkele fabrikanten.

Dit testrapport mag met toestemming van de auteur en met bronvermelding voor reclamedoeleinden worden gebruikt, mits het in z'n geheel wordt gepubliceerd.